Spis treści:
Żyjemy w czasach, w których zdecydowana większość ludzi jest uzależniona od ciągłej dostawy energii elektrycznej. Przerwy w jej dostawie, w szczególności w większych miastach, powodują chaos. Dopiero w sytuacji, kiedy dochodzi do awarii sieci elektrycznej, zdajemy sobie sprawę, jak bardzo na tej energii polegamy i jak wiele systemów oraz urządzeń jest od niej zależnych.
O ile awarie sieci elektrycznej dla gospodarstwa domowego są zwykle jedynie dużą niedogodnością, to istnieją miejsca, systemy i obiekty, takie jak szpitale, obiekty przemysłowe, obiekty użyteczności publicznej, system komunikacyjny typu metro, dla których przerwa w zasilaniu jest czymś więcej niż chwilowym utrudnieniem. To realne zagrożenie życia, zdrowia i ogromnych, ekonomicznych strat. Na szczęście istnieją specjalne układy, które mogą zapewnić ciągłą pracę odbiorników, nawet w sytuacjach zaników napięcia.
Układy samoczynnego załączania rezerwy
Układy samoczynnego załączania rezerwy stanowią zabezpieczenie na wypadek awarii sieci elektrycznej. System automatycznego załączania rezerwy w razie przerwy w dostawie prądu automatycznie zmienia źródło zasilania z podstawowego na rezerwowe. Układy te są szeroko stosowane w wielu branżach. Zapobiegają potencjalnym stratom ekonomicznym oraz zapewniają nieprzerwaną dostawę energii elektrycznej w obiektach, gdzie jej brak oznacza poważne zagrożenie.
Źródło zasilania rezerwowego
Istnieje kilka rodzajów źródeł zasilania rezerwowego, jakie można wykorzystać. Do tych źródeł zaliczamy:
- agregat prądotwórczy,
- przyłącze energetyczne z innej stacji,
- zasilacze UPS,
- akumulator.
Sieci, których działanie jest szczególnie ważne dla bezpieczeństwa, często zabezpieczane są poprzez zastosowanie więcej niż jednego rezerwowego źródła zasilania.
Sterowniki załączania rezerwy
Główną jednostką każdego układu załączania rezerwy jest sterownik załączania rezerwy. Sterownik tego typu jest przeznaczony do działania w układzie sieć-sieć. To właśnie to urządzenie w przypadku awarii sieci elektrycznej odpowiada za automatyczne przełączanie podstawowego źródła zasilania na źródło rezerwowe. Sterowniki załączania rezerwy odpowiadają też za automatyczne przełączenie na źródło podstawowe, gdy parametry sieci podstawowej wrócą do normy. W celu uniknięcia niepotrzebnych przełączeń sieci w przypadku chwilowych zaników napięcia, czujnik zaniku faz znajdujący się w sterowniku posiada tryb opóźnienia zadziałania i po prostu ignoruje takie sytuacje.
Do typów awarii sieci trójfazowej, na które reaguje sterownik, zalicza się:
- zanik napięcia,
- asymetrię,
- nieprawidłową kolejność faz.
Sterowniki załączania rezerwy nie dopuszczają do zbędnych przełączeń sieci w przypadku krótkich zaników napięcia (trwających do 3 sekund) oraz do podłączenia sieci, gdy ta ma nieprawidłową kolejność faz. Sterowniki załączania rezerwy wyposażone są w czytelny system informujący o ich pracy. Diody LED przekazują informacje na temat działania sieci, informując o aktualnym źródle zasilania, rodzaju awarii i odliczaniu przerwy pomiędzy przełączeniami. Czas przerwy przełączeniowej jest regulowany i może zostać ustawiony w zakresie 0-10 sekund. Niektóre sterowniki posiadają także możliwość ustawienia priorytetu sieci podstawowej. Oznacza to, że możliwe jest ustawienie działania bez priorytetu. W takim przypadku, sterownik nie przełącza odbiorników w sieci rezerwowej na podstawową mimo jej powrotu lub poprawy parametrów.