Spis treści:
Hydroponika jest coraz bardziej popularnym, a jednocześnie dającym wymierne efekty, sposobem uprawy roślin. Znajduje zastosowanie zarówno w ogrodnictwie masowym, jak i w zwykłych uprawach domowych. Istotą upraw hydroponicznych jest użycie wody bez udziału tradycyjnego podłoża. W związku z tym zdecydowanie najważniejszą kwestię stanowi tu nawożenie. Sklepy oferujące profesjonalny sprzęt do takich upraw mają w swojej ofercie bardzo wiele różnych pożywek. Które wybrać i czym się przy tym kierować?
Jak założyć uprawę hydroponiczną i dlaczego warto?
Rośliny uprawiane metodą hydroponiki wbrew pozorom są bardzo proste w hodowli. Wydawać by się mogło, że wyeliminowanie ziemi z procesu wzrostu przysparza kłopotu i komplikuje zabiegi, jakim poddawana jest roślina. Tymczasem jest wręcz odwrotnie, nie dość, że taka uprawa jest wygodna, to posiada bardzo wiele innych zalet:
- Roślinę uprawianą w ten sposób bardzo trudno jest zasuszyć, jednocześnie niemożliwym jest ją przelać (częsty problem przy uprawie roślin doniczkowych), a tak naprawdę można podlewać roślinę rzadziej.
- Rośliny zajmują mniej miejsca niż przy uprawach tradycyjnych.
- Nie musimy martwić się o dobór odpowiedniej ziemi i specjalistyczne podłoże.
- Rośliny uprawiane hydroponicznie rzadziej chorują, nie cierpią z powodu szkodników, brak ziemi ogranicza rozwój alergenów (ważny plus w przypadku alergików).
- Woda używana w procesie hodowli pomaga utrzymać dużą wilgotność powietrza, pozytywnie wpływając na same rośliny, ale też – w przypadku upraw domowych – na zdrowie i samopoczucie domowników.
- Uprawy hydroponiczne są zdecydowanie bardziej ekologiczne od tradycyjnych. Wbrew pozorom zużywają mniej wody, wymagają dużo mniejszego nakładu środków ochrony roślin, nie powodują wyjałowienia gleby.
Do założenia uprawy hydroponicznej potrzebujemy trzech podstawowych rzeczy. Roślinie należy dostarczyć światła. Możemy w tym celu użyć specjalnych lamp, ale w przypadku szklarni i upraw domowych możemy wykorzystać naturalne światło słoneczne. Oprócz tego niezbędne są odpowiednie doniczki i specjalne podłoże. Doniczki składają się zazwyczaj z nieprzeźroczystego pojemnika zewnętrznego, który napełniony jest wodą. W środku umieszczamy ażurową doniczkę, która umożliwia korzeniom swobodny dostęp do wody, ale nie pozwala na wypadnięcie podłoża. W uprawach przemysłowych stosuje się natomiast specjalne systemy hydroponiczne. Podłoże musi być neutralne chemicznie. W tej roli świetnie sprawdza się tani i łatwo dostępny perlit i keramzyt, ale dostępne są też dedykowane podłoża hydroponiczne. Trzecia i ostatnia rzecz, która jest nam niezbędna, to odpowiednia pożywka dla roślin.
Nawozy ze względu na postać i pochodzenie
Biorąc pod uwagę pochodzenie, możemy podzielić nawozy na trzy rodzaje: nawozy organiczne, mineralne oraz organiczno-mineralne. Pierwsze są pozyskiwane z naturalnej materii organicznej. Działają na takiej samej zasadzie jak kompost. Są bogate w substancje organiczne, ale nie zawierają skoncentrowanych soli mineralnych. Ich działanie jest więc wolne, ale nie prowadzi do przenawożenia. Nawozy mineralne to inaczej nawozy sztuczne. Uzyskuje się je poprzez procesy chemiczne. Są wysoce skoncentrowane i działają szybko i wydajnie. Niestety istnieje przy nich ryzyko przenawożenia. Trzeci rodzaj to nawozy organiczne wzbogacone o sole mineralne. Łączą w sobie zalety obu poprzednich typów, ale nieprawidłowo użyte również mogą spowodować przenawożenie.
Zasadniczo wybór odpowiedniego typu zależy od charakteru naszej hodowli i doraźnych potrzeb. Nawóz organiczny działa efektywnie, ale powoli, więc nie nadaje się do nawożenia interwencyjnego. W zależności od wymagań rośliny, nie zawsze jest w stanie zapewnić wszystkie potrzebne składniki odżywcze. Z kolei nawozy mineralne sprawdzają się w uprawach przemysłowych, gdzie potrzebne jest intensywne odżywianie roślin.
Ze względu na postać wyróżniamy natomiast nawozy płynne i granulowane. W przypadku hydroponiki wybór zależy jedynie od naszej wygody. Nawozy granulowane rozpuszczamy samodzielnie w wodzie, więc ostatecznie rośliny otrzymują i tak postać płynną. Dylemat pomiędzy postacią podawanego nawozu ma większe znaczenie jedynie przy uprawach glebowych.
Podział nawozów ze względu na przeznaczenie
Podczas dobierania nawozu powinniśmy kierować się przede wszystkim aktualnymi potrzebami naszych roślin. Wiele nawozów podzielonych jest przez producentów ze względu na fazy rozwoju. Mamy tu do wyboru np. ukorzeniacze, nawozy do wzrostu, stymulatory (boostery) kwitnienia lub zwykłe odżywki bazowe. Znajdziemy też nawozy regulujące pH wody (istotne przy bardziej wymagających roślinach), polepszacze czy nawozy z enzymami. Wybierając odpowiedni nawóz, powinniśmy przyjrzeć się wskazaniom producenta. Przykładowo niektóre nawozy wspierają głównie pobieranie substancji odżywczych i procesy metaboliczne, inne wspomagają wzmacnianie ścian komórkowych i ochronę korzeni rośliny.
Decydując się na uprawę hydroponiczną, powinniśmy szczególną uwagę zwrócić na wybór nawozu. Należy brać pod uwagę jego postać i pochodzenie, ale przede wszystkim aktualne potrzeby naszej uprawy. W przeciwieństwie do upraw tradycyjnych dzięki odpowiednio dobranym nawozom mamy możliwość precyzyjnego dostarczania naszym roślinom wszelkich niezbędnych składników odżywczych.